رفتارنگاری سد دوستی بر اساس داده های ابزار دقیق

در سال های اخیر ابزاربندی سدها در ایران جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در پروژه های بزرگ مانند سدهای خاکی و بتنی، نصب و پایش ابزاردقیق، خصوصاً در حین ساخت و بهره برداری جزء جدایی ناپذیر پروژه ها است. پایداری سد یکی از مهمترین مسائل مربوط به مهندسی ژئوتکنیک بوده که با توجه به عدم قطعیت پارامترهای ژئوتکنیکی، استفاده از تجزیه و تحلیل خطر امری اجتناب ناپذیر در پروژه های سدسازی است. سد دوستی بر روی رودخانه هریررود در شمال شرقی ایران بر روی مرز مشترک ایران و ترکمنستان احداث گردیده است. سد دوستی از نوع خاکی- سنگریزه ای با هسته سیلتی-رسی است. در این تحقیق، در ابتدا صحت ابزاربندی نصب شده در سد دوستی مورد ارزیابی قرار گرفته، سپس بر اساس نتایج ابزاردقیق و تحلیل های عددی به بررسی مقادیر بیشینه نشست، مقادیر تنش قائم موجود در هسته، پدیده قوس زدگی و ارزیابی فشار آب حفره ای پرداخته شده است. برای انجام تحلیل های عددی از نرم افزار geostudio نسخه 7.1 استفاده شده است. این نرم افزار علاوه بر انجام آنالیزهای همزمان، قابلیت تحلیل ساخت مرحله ای و انجام تحکیم دوبعدی را نیز دارد. مدل های رفتاری استفاده شده در آنالیز، مدل الاستیک خطی و مدل رفتاری الاستوپلاستیک کامل مور- کولمب می باشد. از مقایسه نتایج مدل سازی و ابزاردقیق چنین برمی آید که سد دوستی در شرایط پایدار و ایمنی قرار دارد. نتایج محاسبات عددی نشان داد که ماکزیمم نشست در میانه سد رخ می دهد. نتایج حاصل از ابزار دقیق و تحلیل عددی، حاکی از ایجاد فشارآب منفذی ناچیز در هسته در زمان ساخت است. تحلیل تنش در هسته سد، بیانگر همخوانی خوب بین نتایج ابزار دقیق و مدل سازی است. تنش کل حاصل از قرائت ابزار مقدار تنش کمتری را نسبت به مقدار محاسبه شده از آنالیز برگشتی نشان می دهد.